به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مهدی غضنفری رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی ایران در چهارمین همایش بین المللی صندوق توسعه ملی ضمن اشاره به نقش آفرینی این صندوق در اجرای برنامه توسعه هفتم گفت: یکی از موضوعاتی که مرتبا در نظام حکمرانی صندوق مواجه هستیم این است که دلیل تشکیل صندوق چیست؟ صندوق توسعه ملی با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش گاز و نفت و میعانات گازی و فراورده های نفتی به ثروت های ماندگار ، مولد و سرمایه های زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسل های آینده از منابع نفت و گاز و فرآورده های نفتی تشکیل شده است.
وی ادامه داد: ما در مفهوم کردن نقش صندوق برای برخی مقامات همچنان اشکال داریم چرا که تکالیفی به صندوق تحمیل می کنند که در ذیل نقش صندوق تعریف نشده است.
غضنفری گفت: یکی از وظایف هیئت امنا به عنوان بالاترین حکمران کشور، تعیین نرخ سهم مشارکت در طرح های سرمایه گذاری و پیشنهاد موارد سرمایه گذاری در بازارهای پولی و مالی بین المللی است.
پشتیبانی صندوق از ۳۶۰ طرح ارزی با ۳۶ میلیارد دلار
رئیس صندوق توصعه ملی با اشاره به طرح های ارزی صندوق گفت: صندوق در فضای ارزی، از نزدیک ۳۶۰ طرح ارزی پشتیبانی کند و حدود ۳۶ میلیارد دلار به صورت تسهیلات یا سپرده گذاری در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد.
غضنفری گفت: همچنین صندوق حدود ۹۵ همت منابع ریالی دارد که این منابع در اختیار بانک ها است و بانک ها تصمیم میگیرند که به کدام متقاضی تحویل شود. صندوق تثبیت بازار سرمایه هم بخش دیگری از فعالبت های ما است.
وی گفت: ۲۶.۸ میلیارد دلار جمع کل تسهیلاتی بوده که صندوق توسعه ملی داده است و طبق معمول حدود ۲۰.۷ میلیارد دلارش، تسهیلاتی بوده که به دولت داده شده است. لازم به ذکر است که بخش نفت و گاز منابع بیشتری از صندوق را به خود اختصاص دادند و بعد از آن پالایشگاه ها بودند.
وضعیت مطالبات از بخش غیردولتی از ابتدای تاسیس صندوق تا پایان ۱۴۰۲
غضنفری گفت: از ۳۶/۵ میلیارد دلار تسهیلاتی که تاکنون داده شده است حدود ۲۶/۵ آن سررسید شده و ۸.۳۷ میلیارد دلار آن وصول شده و حدود ۱۷.۷۶ میلیارد دلار آن پس داده نشده است. در واقع حدود ۴۸ درصد عدم کار آمدی در تسهیلات ما (شاخص نکول مطالبات صندوق) دیده می شود.
در دولت سیزدهم ۴/۴ میلیارد دلار از منابع صندوق وصول شده است
غضنفری گفت: حدود ۴/۴ میلیارد دلار وصول مطالبات در دولت سیزدهم بوده است و این در حالی است که وصول مطالبات از ابتدای تا دولت سیزدهم حدود ۱/۱ میلیارد دلار بوده است. وصول مطالبات از طریق تهاتر نیز نقشی بسیار کم و حدود ۰/۱۲ میلیارد دلار بوده است و این برای بدهکارانی بوده است که پول ما را نمی دادند و ما مجبور به تهاتر مثلا با سهام آن ها بوده ایم. مثلا آن ها گفتند ما جای پول، بانک سینا را داریم که ما همان را تملیک کردیم.
وی ادامه داد: یکی از بدهکاران بزرگ به صندوق توسعه ملی شرکت ملی نفت ایران است و بعد از آن ها نیروگاه ها هستند. این در حالی است که سایر بخش های صنعتی بدهی کمتری داشته اند. در واقع دوتا بخشی که انتظار میرود تحول در توسعه کشور ایجاد کنند در بازرگرداندن منابع موفق نبودند.
صندوق توسعه ملی ۹ میلیارد دلار طرح در دستور کار دارد
رئیس صندوق توسعه ملی گفت: نزدیک به ۹ میلیارد دلار طرح امروز امضا خواهد شد. ۲ ابرسانی از دریای عمان به سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی و رضوی است. طرح بعدی شیرین سازی و انتقال آی خلیج فارس به استان های فارس و اصفهان است. طرح بعدی pdh پالایش گاز بید بلند خلقج فارس و pdh پتروشیمی تدبیر و طرح های دیگر است.
وی ادامه داد: البته غیر طرح های امروز حدود ۴/۷ میلیارد دلار نیز طرح در دست بانک ها است که در آینده اسم های آن ها اعلام می شود و عمده ی انها در حوزه انرژی های تجدید پذیر است.
صندوق با دوشرط سود بالا و ریسک پایین همچنان تسهیلات می دهد
غضنفری گفت: در پاسخ به سوالی که آیا صندوق همچنان تسهیلات می دهد یا خیر باید گفت، تسهیلات دهی در صندوق همچنان وجود دارد اما دو شرط دارد. صندوق باید دو ویژگی در تسهیلات دهی یا مشارکت داشته باشد که اولی آن این است که صندوق باید سوداوری خوبی از مشارکت یا تسهیلات دهی داشته باشد و نکته دیگر این است که ریسک کاهش داشته باشد.
وی ادامه داد: در گذشته صندوق صرفا تسهیلات می داد، اما کاری که صندوق سرمایه گذاری می کند بنگاه داری نیست بلکه سرمایه گذاری صندوق، سرمایه گذاری غیر مداخله ای است. اینکه چقدر ما به بنگاه داری یا سرمایه گذاری مداخله گونه نزدیک بشویم بستگی به fs طرح ها دارد.
غضنفری گفت: یک پروژه برای اینکه پا بگیرد ۵ فاز دارد، اولی ان تامین مالی است، سپس اجرای طرح، تولید و بهره برداری، پیامد و سناریوهای خروج است. صندوق توسعه ملی با اجرای طرح و تولید و بهره برداری کاری ندارد. صندوق در پیامدهای محصول (مثلا ۲۰ درصد از فروش یا محصول شرکت را به ما بدهید) و بعد از آن خارج می شویم.
وی افزود: البته کی گفته است بنگاه داری بد است؟ البته من تاکید میکنم صندوق به دنبال بنگاه داری نیست چرا که کار سختی است و ما نهاد مالی هستیم. هیچ صندوق ثروت ملی در دنیا منفعل نیست.
ضرورت نقش فعالانه صندوق توسعه ملی
غضنفری گفت: به طور میانگین ۲.۷ میلیارد دلار شاخص تعداد امهال ها به ازای هر پروژه بوده است. همچنین شاخص تعهدپذیری بانک های عامل نسبت به منبع صندوق حدود ۸ میلیارد دلار از ۲۵ میلیارد دلار بوده است.
سهم دولت در میادین مشترک دست نخورده را جای بدهی، به ما بدهید
غضنفری گفت: ما حدود ۱۰۰ میلیارد دلار به دولت ها وام داده ایم، که می‌گویند از روال قانونی پس بگیرید. میادین نفت و گاز کشور به ویژه میادینی که دستی به آن نزدید به صندوق بدهید تا صندوق به بخش خصوصی بسپارد و آن سهمی که بخش دولت است را به جای بدهی دولت به ما بدهید.
طبق محاسبات ما حدود ۱ میلیون بشکه می تواسنت از این ذخایر بدست بیاید، که حدودا سالی ۱۲ میلیارد دلار خالص برای ما درامد ارزی داشت. در جدول زیر موافقان و مخالفان این طرح ما را می بینید.
وی ادامه داد: من همچنان قانع نشده ام که چرا این طرح ما رای نمی آورد و اجرا نمی شود. ایرادات به پیشنهاد مجلس و دولت و صندوق در جدول زیر آمده است، که همچنان ما گفتیم تمام این ایرادات را اجرا می کنیم.
نظر شما